16 Kasım 2014 Pazar

Kış Lastiğinin Yol Tutuş Farkı

Soğuk ve zorlu kış aylarının sürücüler üzerindeki etkisi büyüktür. Sürücüler bu zorlu kış ayını araçlarıyla kaygan zeminleri güvenle aşmak isterler. Tam da burada kış lastiği faktörü ortaya çıkar. Kış lastiği kullanıcıları araçlarıyla her türlü engeli ve zorluğu kolaylıkla aşmanın yanı sıra varış noktalarına güvenli bir şekilde ulaşmaktadır. Kış lastiği özel üretimi nedeniyle araçların kaygan zeminlerde yol tutuşu performansı ve fren mesafesini kısaltması ile tüm sürücülerin beğenisini toplamıştır.

-Kış Lastiği Hayatınızdan Daha Pahalı Değil
                Kış mevsiminde araçların olmazsa olmazı kış lastiği kullanımı açısından ülkemiz her ne kadar gerilerde kalsa da, artık denetimlerin sıklaştığı şu günlerde tüm sürücülerin mecburen kış lastiği taktırdığını görmekteyiz. Kış lastiği aslında mecburiyet değil de önemli bir ihtiyaç olduğunu bilmemiz ve öğrenmemiz gerekir. Kış lastiği fiyatları da insanın yaşamı söz konusu olduğu için oldukça uygun fiyatlı sayılır. Kazaları ve yol tutuşunu iyi şekilde sağlamak için lastiğin üzerinde farklılıklar vardır. Üzerindeki desenlerin kış aylarının olumsuzluklarına özel üretildiği bu lastik tipi sürücüleri çıktıkları seyahatlerde güvenli araç kullanabilmeleri ve trafikteki diğer araçları tehlikeye atmadan güvenle yolculuk etmelerini sağlar.

-Kış Mevsiminin Zor Şartlarına Kış Lastiği İle Karşı Koyun 
                Kış mevsiminin zor şartları altında araçların yolda kalması, kayması gibi alışılagelmiş kötü durumların olmaması için her sürücünün karlı havalarda, buzlu ve kaygan yollarda kış lastiği kullanmaları artık zorunlu hale gelmiştir. Sürücüler sadece kış lastiği fiyatlarından rahatsızdır. Ancak kış lastiği fiyatları oldukça uygundur. Cezaların yüksek olduğu günümüzde kış lastiği kullanmayan araçlar tespit edilip, karayollarında yapılan denetimlerde kış lastiği olmayan araçların yüksek meblağlarda ceza yemeleri haberlerini sürekli ekranlarda karşımıza çıkmaktadır.

-Kış Lastiği Sizi Kazalardan ve Cezalardan Korur

                Ekonomi yapayım derken bu cezalarla karşılaşan halk, mecburen çözümü kış lastiği alıp takmakta buluyor, fakat durumun ehemmiyeti açısından kış lastiğinin mecburi değil de güvenliğimiz açısından kullanılacağını artık bilinçaltımıza işletme zamanı gelmiştir. O nedenle Kış lastiği fiyatlarına can güvenliğimiz için katlanma yolu herkes tarafından kabul görmüştür.

                Kış lastiği kullanan sürücüler araçlarıyla güvenli ve uzun seyahatlerde karşılarına çıkabilecek zor koşullarda araçları ile ani fren yapmaları durumunda araçları istenilen mesafede durabilmektedir. Üstün yol tutuşuna sahip kış lastiği çeşitleri her türlü araç için üretilmektedir.

Kış Lastiğinin Ömrü ve Kullanımı

İncelenmesi ve satın alınırken özellikle bakılması gereken yer kış lastiği fiyatı ve  kış lastiği üzerinde yer alan harfler ve yazılardır. Örnek olarak incelenmesi için 2704 rakam kodlaması girilen kış lastiği ele alınırsa; 2004 yılının 27. haftasında üretilmiş demektir. Yeni model kış lastiği alınmak isterse 2013-2014 üretimi alınması gerektiğinden, son iki rakamı 13 ya da 14 olmalıdır. Şaşırtıcı bir şekilde kış lastiklerinin de bir üretim ve son kullanma tarihi vardır.
                Kış Lastiği Üretim Tarihi:              
Özellikle dikkat edilmesi gereken husus şudur ki, büyük alışveriş marketlerinde, zincir mağazalarda ya da lastik satıcılarında yapılan büyük kampanyalı satışlardan dolayı kış lastiği fiyatı  üzerinde oynamalar yapıldıktan sonra, araç kullanıcılarının hemen galeyana gelip kış lastiği almamasıdır. Kış lastiği fiyatı uygun gelse dahi, marketlerden süt ya da peynir gibi ürünleri alırken yapılması gerektiği gibi lastiklerin de mutlaka üretim tarihine bakılması gerekir.
                Kış Lastiği Ömrü:
                Teknik olarak, lastik üreticileri kullanım sürelerini 4 yıl olarak belirtmiştir. Fakat ömrü dört yıl olarak biçilen kış lastiği, yalnızca doğru koşullarda saklanır ve muhafaza edilirse doğru bir söylem olmaktadır. Fakat hiçbir ortam, herhangi bir büyük lastik üreticilerinin sahip olduğu özelliklere sahip olmadığından bu biçilen ömür, teoriden ileriye gidememektedir.
                Kış Lastiği İçin Uygun Ortam:     
                Doğru koşullar arasında nem, koku ve ısı en önemli faktörlerdir. Bu ortam sağlanamadığından dolayı teori dört yıldan iki yıla kadar düşmektedir. Bu yüzdendir ki, kış lastiği alırken, lastik üzerinde yazılan yazıların son iki basamağının son iki yıla tekabül etmesi gerekmektedir.
                Kış lastiği alırken dikkat edilmesi gerektiği gibi aynı anda değişim yapıldıktan sonra da doğru bir biçimde muhafaza etmek, bir gereklilik değil zorunluluktur. Yaz lastiklerinin yerine kış lastiklerinin geldiği anda yeni bir maraton başlamaktadır. Yaz lastikleri tercihen güneş ışığı görmeyen ve rutubetsiz bir ortamda saklanması gerekmektedir. Ve yaz lastiği alınan firma muhafaza yani saklama poşetlerini de vermek zorundadır. Yaz lastiklerinin her otomobil kullanıcısı tarafından bu şekilde muhafaza edilmesi gerekir. Böyle bir imkân yok ise, kış lastiği fiyatı üzerinde küçük bir değişiklik ile birlikte lastik oteli hizmeti veren şirket ya da firmalardan kış lastiği alarak, yaz lastiklerinize 6 ay süreyle ücretsiz saklama şansı de elde edilebilmektedir.

Kış Lastiğini Neden Kullanmalıyız


Ülkemizde kış lastiği kullanımı ile ilgili ciddi bir bilgi eksikliği veya devasa bir farkındalık eksikliği söz konusudur. Neden mi? Aslında cevap çok basittir, ya sürücüler kış lastiğinin varlığından haberdar değiller, ya da kış lastiği yalnızca karlı havalarda veya yoğun kar yağışı ile buzlu dönemlerde kullanılabileceğini zannetmeleridir.
Kış Lastiğinin Yaz Lastiğinden Farkı

                Yaz lastiklerinin aksine yani günlük kullandığımız standart lastikler dışında kış lastiği düşük veya az sıcaklıklarda hemen sertleşmezler. Bu durum ise yolda aracın daha iyi tutuşa sahip olmasını sağlar. En önemlisi ise daha kısa mesafede durabilecekleridir. Yani bu durum sürüş güvenliğini önemli ölçüde artıracağı anlamına gelmektedir.
                Kış lastiğinin kauçuk bileşiği yaz lastiğininkine göre daha fazla fark içerir. Bir kış lastiği 7 santigrat derecenin altına düşen sıcaklıklara dayanacak biçimde üretilmektedir.

Kışın Yaz Lastiği Kullanmak Tehlikelidir
                Sıcaklık düştüğünde bir yaz lastiği yani standart lastik özelliklerini büyük ölçüde kaybedebilir. Bunların başında esnekliğini kaybetmesi ve tutuş kabiliyetinin önemli ölçüde tehlike arz edecek şekilde düşmesidir.
                Kışın kullanılacak kış lastiği doğal kauçuk madde içeren özel bir madde ile geliştirilmiş bileşiklerle üretilir ve testleri yapılır. Bu şekilde hava soğuduğunda hemen sertleşmezler ve yolda giderken daha yüksek oranda yol tutuşu ve güvenliği sağlarlar.
Kış Lastiğinin Yaz Lastiğinden Sağlamlığı

                Kış lastiği ile yaz lastikleri arasındaki en büyük fark ise, bir yaz lastiğinin buzda ve karda kış lastikleri ile hiç bir şekilde boy ölçüşemeyeceğidir. Çünkü kış lastiği buzda ve karda yaz lastiğine göre daha yüksek bir yol tutuşuna sahiptir. Kış lastiği kullanan bir araç karla kaplı bir yolda (50 kilometre) hızla giderken 35 metrede durabilir. Yaz lastiği yani standart lastik kullanan bir araçta ise bu mesafe 8 metre daha fazla olacaktır. Yani bu 43 metreye tekabül etmektedir.

Araç sahipleri kış lastiği fiyatları dolayısıyla lastik almayarak kış aylarında yaz aylarına oranla 6 kat daha fazla kaza geçirme riski taşır. Kış lastiği fiyatlarına katlanılarak trafik canavarına dur demek elbette sürücülerin elindedir.

Kış Lastiği Zorunluluğu

Öncelikle kış lastiği, tüm dört tekere de takılmış, üzerinde Kış Lastiği Logosu ve bazı özel lastiklerde M+S işareti ile birlikte, diş derinliği minimum 4 milimetre  ve de 6 yaşını geçmemiş lastikler için kullanılan bir tanımdır. Bu özellikler minimumda tutulduğunda, kış lastiği fiyatı da minimum düzeyde olacaktır.
                Kar zinciri ise belirli yol ve hava şartlarında Trafik Kontrol Ekipleri tarafından bir talep karşılığında araç içerisinde bulundurmak ve ayrıca talep edildiğinde takılması zorunlu materyeldir.
                Kış Lastiği Tanımı:
                Kış lastiği, kışın zorunluluk getirilmesi beklenen lastik tipi olmasından dolayı tanımının tam ve eksiksiz olarak yapılması gerekmektedir. Bu konu ilk kış lastiği düzenlemesini getiren Almanya üzerinden değerlendirilebilir. Almanya’nın 2006 ve 2010’da yaptığı hatalardan ders çıkarılmalıdır. 2006 yılında yapılan ilk düzenlemede “ kış şartlarına uygun lastik “ ifadesi kullanılmış ve büyük bir kavram karmaşasına neden olmuştur. İlk düzenlemede karşılaşılan “ kavram karmaşasına neden olmak “ gerekçesiyle aralık 2010’da yerel bir mahkemeyle karar değiştirilmiş ve hükümet tarafından yapılan 2010 düzenlemesinde “ Lastiklerde M+S işareti olması ve 3.5t üzeri araçlarda sadece çekiş olan tekerlere takılması yeterlidir “ tarzı bir açıklama gelmiş ve yetkili trafik güvenliği uzmanları tarafından büyük eleştirilere maruz kalmıştır.

                Kış Lastiği Zorunluluk Kapsamı:
                Türkiye’nin iklim şartı ve bitki örtüsünün her bölgede değişiklik göstermesi sebebiyle Ege ve Akdeniz kıyı şeridi içerisinde yer alan Çanakkale, İzmir, Aydın, Muğla, Antalya, İçel, Adana ve Hatay dışındaki illerde M,N ve L sınıfı tüm araçlar için bütün dört tekerlerde 1 Kasım – 31 Mart arası zorunluluk altına alınması gerekmektedir. Bu iller dışında kalan diğer iller için de bu illere gidecek olan araçlar için de aynı şekilde bir zorunluluk, trafik güvenli uzmanları tarafından büyük bir ısrarla beklenmektedir. Bu zorunluluktan sonra ise kış lastiği fiyatı üzerinde oynamalar olacaktır fakat hükümet elini ne kadar erken tutarsa, araç sahipleri için de o kadar faydalı olacağı beklenir.
                Kış Lastiği Zorunluluk Tarihi:
                Öncelikle kış lastiği için getirilecek bu zorunluluk en doğru zamanda kanunlaşmalıdır. Kış lastiği fiyatı yeterli derecede yüksek bulunurken bir de kış lastiği karaborsası oluşmaması için uygun bir zaman beklenmelidir. Örnek verilmesi gerekirse, Almanya’da Aralık 2010 tarihinde çıkan ikinci düzenlemede, kışın M+S işareti olan kış lastiği zorunlu kılındıktan sonra kış lastiği fiyatı yaklaşık olarak 3 kat artmıştır. Kış lastiği üretimi yaz aylarında yapıldığından dolayı, araç sahiplerinin kış lastiği fiyatı en düşük olduğu zamanlarda, yani yaz aylarında tedarik etmesi biraz da olsa tasarruf sağlamaktadır.

Kış Lastiği Zorunlu Olan Şehirler

Türkiye’nin birçok ilinde kış ayları yıpratıcı geçiyor. Yoğun kar yağışı, yağmur ve buzlanma sonucu birçok kaza ve trafik aksaklıkları meydana geliyor.
Yönetmelik Oluşturuldu
Daha önce Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın Araçların Yüklenmesine İlişkin Ölçü ve Usuller ile Tartı ve Boyut Ölçüm Toleransları Hakkındaki yönetmeliğine göre, şehirlerarası yük ve yolcu taşıyan araçların 1 Aralık 2014 tarihinden itibaren kış lastiği takması zorunlu koşulmuştu. Bu kapsamdaki genelge tekrar düzenlendi. Düzenleme sonucu, sadece yük ve yolcu taşıyan ticari sınıftaki araçların dışında, yoğun kar ve buzlanma yaşanan 54 ilde binek araçlar için de zorunlu hale geldi.
Kış Lastiği Takmayana Ceza Yağacak
Bu yeni düzenlenen genelgeyle 1 Aralık itibariyle 54 ilde uygulanmaya başlanacak Kış lastiği takma zorunluluğu, Trafik Genel Müdürlüğü tarafından kontrol edilecek. Zorunlu olan illerde yönetmeliğe uymayarak, kış lastiği takmayan binek araç sahiplerine 77 TL ceza kesilecek. Kış lastiği fiyatları nedeniyle alım yapılmaması kabul edilmeyecek. Yük ve yolcu taşıyan ticari araçların kış lastiği takmaması durumunda ise, 519 TL para cezası uygulanacak. Ayrıca binek ve ticari araçlara ikinci kez takmamaları durumunda ceza puanı ve trafikten men gibi caydırıcı yaptırımlar uygulanacak. Bu nedenle kış lastiği fiyatlarına aldırmadan lastik mutlaka alınıp takılacak. 2013 yılında belirlenen 54 ilin, bulunduğumuz 2014 yılında başka illeri kapsayıp kapsamayacağı konusunda henüz kesin bir bilgi bulunmuyor.

Kış Lastiği Zorunlu İller İçin Liste
1 Aralık itibariyle kış lastiği takılması zorunlu olan iller ise şunlar;
AFYONKARAHİSAR – AĞRI – AMASYA – ANKARA – ARTVİN – BİLECİK – BİTLİS – BOLU – BURDUR – BURSA – ÇANKIRI – ÇORUM – DENİZLİ – EDİRNE – ELAZIĞ – ERZİNCAN – ERZURUM – ESKİŞEHİR – GÜMÜŞHANE – HAKKAR – ISPARTA – İSTANBUL – KARS – KASTAMONU – KAYSERİ – KIRKLARELİ – KIRŞEHİR – KOCAELİ – KONYA – KÜTAHYA – MANİSA – MUŞ – NEVŞEHİR – NİĞDE – SAMSUN – SAKARYA – SİVAS – TEKİRDAĞ – TOKAT – TUNCELİ – UŞAK – VAN – YOZGAT – ZONGULDAK – AKSARAY – BAYBURT – KARAMAN – KIRIKKALE – BATMAN – ŞIRNAK – ARDAHAN – IĞDIR – KARABÜK - DÜZCE
Bu iller dışında kalan tüm şehirlerde, sadece Ticari araç sınıfına giren, yük ve yolcu taşıyan araçların tümü 1 Aralık – 1 Nisan tarihleri arasında kış lastiği takma zorunluluğu bulunuyor.